شاخص یا اندیکاتور RSI چیست؟

اندیکاتور RSI

شاخص قدرت نسبی (Relative Strength Index) با استفاده از روابط پیچیده ­ی ریاضی محاسبه می­ گردد.. این اندیکاتور همواره یکی از قدرتمندترین اسیلاتورهای تکنیکالی است که در تشخیص جهت، قدرت روند و تعیین نقاط بازگشتی بازار کاربرد دارد.

شاخص RSI با بررسی یک دوره­ ی زمانی 14 روزه قدرت خرید و فروش در یک گزینه معاملاتی را مورد بررسی قرار ‌می‌دهد و اطلاعات سودمندی را در مورد روند معامله، محدوده‌های اشباع خرید و فروش و … در اختیار ما قرار می دهد. همانطور که قبلا نیز گفته شد RSI یک اسیلاتور است و بین دو سطح شاخص یا اندیکاتور RSI چیست؟ 0 و 100 نوسان می­ کند هنگامی ­که شاخص بر روی عدد ۷۰ یا بالاتر از آن قرار می‌گیرد به محدوده اشباع خرید رسیده‌ایم. در این حالت انتظار می‌رود که شاهد یک برگشت در روند قیمت و یا اصلاح باشیم. به همین صورت زمانی که شاخص به محدوده ۳۰ کاهش می‌یابد اشباع فروش اتفاق افتاده است.

البته انتظار بازگشت روند با نزدیک شدن به عددهای 30 و 70 بیش­تر برای حالتی است که قیمت در یک روند خنثی است اما اگر روند صعودی یا نزولی باشد داستان متفاوت است. به عنوان مثال فرض کنید در یک روند صعودی هستیم و اندیکاتور به بالاتر از سطح 70 برود در این شرایط ممکن است بارها اندیکاتور بالاتر از 70 برود اما روند تغییری نکند. در بعضی مواقع در روندهای صعودی به جای سطح ۳۰ سطح ۵۰ را سطح حمایت در نظر می‌گیرند و اگر در جریان یک روند صعودی اصلاحی اتفاق افتاده باشد انتظار دارند که در این سطح اصلاح تمام شود و قیمت به روند صعودی خود برگردد.

بنابراین در استفاده از اندیکاتور RSI باید در نظر داشته باشیم که در چه روندی قرار داریم.

به صورت دقیق ­تر ناحیه اشباع فروش و ناحیه اشباع خرید را در نمودار زیر می ­توان دید.

دریافت سیگنال ­های خرید و فروش از RSI

در ناحیه­ ی اشباع فروش (زیر سطح 30) با کاهش فشار فروش شاخص افزایش پیدا کرده و در هنگام شکست سطح 30 از پایین به بالا سیگنال خرید داده می­ شود.

پس از برگشت شاخص از سطح 70 از بالا به پایین سیگنال فروش داده می­ شود در این مواقع شاهد کاهش بسیار زیاد قیمت خواهیم بود.

واگرایی در RSI

این اندیکاتور در کنار مک­ دی یکی از بهترین اندیکاتورها برای تشخیص واگرایی می‌باشد. در مواقعی که ناهماهنگی بین نمودار قیمت و نمودار RSI وجود داشته باشد واگرایی اتفاق می ­افتد که در این حالت ممکن است جهت حرکت قیمت کاملا عوض شود.

در تصویر فوق می ­بینید که بین نمودار قیمت و RSI ناهماهنگی اتفاق افتاده است و بعد از آن جهت حرکت قیمت تغییر کرده است.

ترسیم خط روند بر روی اندیکاتور RSI

همانطور که دیدیم RSI یک اسیلاتور قوی و پرکاربرد است (البته پیشنهاد می ­شود این اندیکاتور در کنار اندیکاتور دیگری مانند مک ­دی مورد استفاده قرار گیرد) بنابراین می شاخص یا اندیکاتور RSI چیست؟ توان بر روی آن خطوط روند رسم کرد و یا جهت روند را با آن تشخیص داد .

نحوه استفاده از RSI (شاخص قدرت نسبی)

شاخص قدرت نسبی، یا RSI، یک شاخص محبوب است که توسط تحلیلگر فنی J. Welles Wilder تهیه شده است. RSI شاخص یا اندیکاتور RSI چیست؟ شبیه به استوکاستیک است که در آن شرایط خرید و فروش افراطی را در بازار مشخص می کند. این نیز از 0 تا 100 حرکت می کند.

به طور معمول، قرائت زیر 30 نشان دهنده ی فروش بیش از حد است، در حالی که خواندن بیش از 70 نشان دهنده ی خرید بیش از حد است. به طور معمول، قرائت زیر 30 نشان دهنده ی شرایط فروش افراطی بازار است. خواندن بیش از 70 نشان دهنده ی شرایط خرید بیش از حد در بازار است.

چگونه با استفاده از RSI معامله کنیم

RSI می تواند درست مثل استوکاستیک استفاده شود. ما می توانیم از آن برای انتخاب نقاط بازگشت بالقوه بسته به اینکه بازار دچار فروش یا خرید افراطی است، استفاده کنیم. در زیر یک نمودار 4 ساعته یورو/دلار است.

یورو دلار در طول هفته کاهش پیدا کرده است، در طی دو هفته حدود 400 پیپ کاهش یافته است.

در 7 ژوئن، آن را قبلا زیر 1.2000 دسته ترید شد. با این حال، RSI به زیر 30 کاهش یافته است که نشان می دهد ممکن است فروشندگان دیگر در بازار نباشند. قیمت پس از آن برمی گردد و در عرض چند هفته آینده به بالا حرکت می کند.

تعیین روند ترید با استفاده از RSI

RSI ابزار بسیار محبوبی است زیرا می توان آن را نیز برای تأیید شکل گیری روند بازار استفاده کرد. اگر فکر می کنید یک روند دارد شکل می گیرد، یک نگاه سریع به RSI کنید و ببینید که آیا بالا یا پایین تر از 50 است.

اگر شما به یک UPTREND احتمالی نگاه می کنید، مطمئن شوید که RSI بالای 50 باشد. اگر به یک DOWNTREND احتمالی نگاه می کنید، پس مطمئن شوید RSI زیر 50 باشد. در نقطه ی شروع نمودار بالا،می بینیم که یک روند نزولی در حال شکل گیری است.

برای جلوگیری از فریب خوردن، می توانیم صبر کنیم تا RSI به زیر 50 رسیده تا روند ما را تایید کند. همین کافی است که RSI پایین تر از 50 باشد، تایید خوبی است از اینکه روند نزولی در واقع شکل گرفته است.

اندیکاتور MFI

اندیکاتور MFI یا شاخص جریان و گردش نقدینگی، مخفف کلمات (money flow index) می باشد و نشان دهنده‌ی ورود و خروج حجم پول هوشمند و نقدینگی به بازار می‌باشد. از اندیکاتور MFI برای تایید روند و یا بازگشت آن استفاده می‌شود.

البته در برخی موارد از این اندیکاتور برای تعیین نقاط خرید و فروش هیجانی و نقاط ورود و خروج به بازار سرمایه نیز استفاده می‌شود.

اندیکاتور MFI هم مانند RSI و MACD از اندیکاتورهای گروه نوسان نماها یا اسیلاتورها است. اما چون حجم در محاسبه آن لحاظ می‌شود در خانواده اندیکاتور های حجمی قرار می‌گیرد و کاربرد زیادی در تحلیل تکنیکال دارد و شباهت بسیاری با اندیکاتور RSI دارد.

در محاسبه اندیکاتور MFI در کنار شاخص یا اندیکاتور RSI چیست؟ قیمت، شاخص حجم معاملات نیز دخیل می شود که عمده تفاوت MFI با RSI از این مسئله می‌باشد در واقع RSI وزن داده شده با حجم نام دیگر اندیکاتور MFI است.

اندیکاتور MFI از ۰ تا ۱۰۰ درجه بندی شده و خطوط تعیین محل اشباع خرید و فروش هیجانی فراتر از ۸۰ و کمتر از ۲۰ در نظر گرفته می‌شود.

اندیکاتور MFI شباهت زیادی با اندیکاتور RSI دارد با این تفاوت که حجم معاملات نیز در محاسبات MFI لحاظ شده است. برخی از تحلیلگران معتقدند که MFI دقیقا همان اندیکاتور RSI می‌باشد، با این تفاوت که حجم نیز در محاسبات آن دخیل شده است. محاسبات اندیکاتور MFI بسیار ساده می‌باشد و در درجه اول قیمت بسته (Close) با بیشترین و کمترین قیمت (High & Low) جمع می‌شود و تقسیم بر سه خواهد شد که به حاصل این میانگین اصطلاحا قیمت تایپیکالی گفته می‌شود.

در قدم دوم جریان نقدینگی محاسبه می‌گردد؛ جریان نقدینگی به سه دسته جریان مثبت، جریان منفی و جریان خنثی تقسیم بندی می‌شود:

جریان نقدینگی مثبت: زمانی که قیمت تایپیکالی از قیمت روز گذشته بالاتر باشد در این حالت جریان نقدینگی مثبت است.

جریان نقدینگی منفی: زمانی که قیمت تایپیکالی از قیمت روز گذشته پایین‌تر باشد در این حالت جریان نقدینگی منفی است.

جریان خنثی نقدینگی: زمانی که قیمت تایپیکالی نسبت به روز گذشته تغییراتی نداشته باشد در این حالت وضعیت خنثی دارد.

در قدم سوم نسبت نقدینگی محاسبه خواهد شد و این نسبت از تقسیم جریان نقدینگی مثبت بر منفی بدست خواهد آمد:

حال تمام داده های مورد نیاز برای محاسبه MFI تکمیل شده است و به راحتی می‌توانیم بر اساس فرمول زیر شاخص جریان نقدینگی را محاسبه کنیم. البته تاکید می‌گردد که تحلیلگران تکنیکال هیچ نیازی به محاسبه MFI ندارند و صرفا جهت آموزش و تفهیم هرچه بهتر موضوع، نحوه محاسبه آن آموزش داده شده است.

1.3 استفاده بر اساس اشباع خریدوفروش :

اگر MFI بالاتر از رقم80 رود، معمولاً به عنوان علامتی از خرید هیجانی تلقی می شود. اگر MFI از بالا، مرز حیطۀ خرید هیجانی را قطع کند، یک سیگنال فروش شکل می گیرد و نیز اگر پایین تر از رقم20 رود، معمولاً به عنوان علامتی از فروش هیجانی تلقی می شود. اگر MFI از پایین مرز حیطۀ فروش هیجانی را قطع کند، یک سیگنال خرید شکل می گیرد. ( تصویر 1 )

تصویر 1 : نقاط اشباع خرید و فروش در اندیکاتور MFI در سهام شرکت ایران خودرو

2.3 اخطار خرید و فروش بر اساس واگرایی ها:

اگر MFI به همراه کاهش قیمت، بالا رود، نشان دهندۀ این است که روند نزولی احتمالاً در حال ضعیف شدن است همچنین اگر MFI به همراه افزایش قیمت، پایین بیاید، نشان دهندۀ این است که روند صعودی احتمالاً در حال ضعیف شدن است.

تصویر 2 : واگرایی معمولی منفی ( RD-) در سهام شرکت پتروشیمی زاگرس