بازار سرمایه اسلامی
فصل اول: اوراق قرضه
فصل دوم: اوراق سهام عادی
فصل سوم: اوراق سهام ممتاز
فصل چهارم: فروش استقراضی سهام
بازار سرمایه اسلامی
سنا- سیدمرتضی شهیدی، رییس مرکز پژوهش، توسعه و مطالعات اسلامی از برگزاری یازدهمین نشست بین‌المللی بازار سرمایه اسلامی (ICM) در ۲۶ و ۲۷ خرداد جاری خبر داد. طی چند سال اخیر مالی اسلامی با پیشرفت‌های چشمگیری در برخی از کشورهای اسلامی و حتی غیراسلامی مواجه بوده است، مباحث مختلفی در حوزه بازار سرمایه اسلامی، بانکداری اسلامی و بیمه اسلامی توسط صاحبنظران مطرح شده است. سازمان بورس و اوراق بهادار همگام با تحولات بازار سرمایه اسلامی بین‌المللی در حوزه مالی اسلامی از سال ۱۳۸۷ اقدام به برگزاری نشست‌های بین‌الملل بازار سرمایه اسلامی کرده است. این نشست‌ها با حضور اساتید برتر و صاحبنظران خارجی و داخلی در حوزه مالی اسلامی و بالاخص بازار سرمایه تشکیل شده است.
رییس مرکز پژوهش، توسعه و مطالعات اسلامی ادامه داد: این نشست‌ها معمولا در فصل بهار، اردیبهشت یا خرداد ماه و طی دو یا سه روز برگزار شده است. متولی برگزاری نشست، سازمان بورس و اوراق بهادار است. طی برگزاری چندین نشست، تاکنون بانک توسعه اسلامی (IDB) و موسسه آموزش و تحقیقات اسلامی (IRTI) وابسته به بانک توسعه اسلامی، حامی این نشست‌های آموزشی بوده‌اند. البته یکی از وظایف و خدماتی که بانک توسعه اسلامی ارائه می‌دهد حمایت از ترویج و گسترش مباحث اقتصاد اسلامی و مالی اسلامی است که می‌تواند در قالب برگزاری دوره آموزشی، همایش و کنفرانس در کشورهای عضو و یا سایر کشورها باشد. شهیدی گفت: هدفی که سازمان بورس و اوراق بهادار از برگزاری این بازار سرمایه اسلامی نشست‌های آموزشی دنبال می‌کند در مرحله اول ارائه دستاوردها و آخرین نوآوری‌ها در زمینه مالی اسلامی و با تمرکز بر فضای بازار سرمایه اسلامی است، شناساندن ابزارهای مالی اسلامی مطابق با فقه امامیه در میان سایر کشورها و بیان مزایا و راهکاری نوین، دریچه‌ای برای گسترش مالی اسلامی و اقتصاد اسلامی مبتنی بر فقه امامیه در میان سایر کشورهای مسلمان و حتی غیرمسلمان است.به گفته رییس مرکز پژوهش، توسعه و مطالعات اسلامی هدف دیگر از برگزاری این بازار سرمایه اسلامی نشست، به اشتراک‌گذاری دانش و تجربه مالی اسلامی متخصصان این حوزه و استفاده از تجربیات و نوآوری‌های مالی اسلامی صورت گرفته در سایر کشورهای اسلامی و غیراسلامی است. وی ادامه داد: اثبات جایگاه و نقش بازار سرمایه ایران در میان سایر کشورها بالاخص کشورهای اسلامی و کشورهایی که مدعی اقتصاد اسلامی و بازارهای اسلامی هستند، از دیگر اهداف این نشست‌هاست. به هر حال این شروع راه است و باید در حوزه‌های بین‌المللی بیش از پیش فعال عمل کنیم.بازار سرمایه اسلامی
بازار سرمایه اسلامی
نوع مقاله : علمی - پژوهشی (بازار سرمایه اسلامی)
نویسندگان
1 استاد، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، قم، ایران
2 استادیار گروه مالی دانشکده معارف اسلامی و مدیریت، دانشگاه امام صادق علیه‌السلام، تهران، ایران
چکیده
بازار سرمایه اسلامی یکی از زیر نظام‌های نظام اقتصادی اسلام است و تفاوت ماهوی آن با بازار سرمایه متعارف در مبانی، اهداف، اصول، ابزارهای تأمین مالی، ابزارهای مدیریت ریسک و نهادهای مالی است که در بازار سرمایه اسلامی همه در چارچوب تعالیم اقتصادی اسلام طراحی می‌شوند. بازار سرمایه اسلامی محل معامله دارایی‌ها و اوراق بهاداری است که همه براساس شریعت طراحی‌شده‌اند و بازیگران اصلی این بازار اعم از اشخاص حقیقی یا حقوقی براساس مبانی، اهداف، احکام و اخلاق اقتصادی اسلام فعالیت می‌کنند. این مقاله که ماهیت اکتشافی دارد درصدد است به روش توصیفی- تحلیلی عناصر ثابت و متغیّر بازار سرمایه اسلامی را معرفی و روش کشف و طراحی اجزای آن را بیان کند و به‌صورت مشخص این سؤال‌ها را پاسخ دهد که: مبانی و اهداف بازار سرمایه اسلامی کدام‌اند و به چه روشی کشف می‌شوند؟ احکام فقهی، حقوقی و اخلاقی بازار سرمایه اسلامی به چه روشی استنباط می‌گردند؟ ابزارهای تأمین مالی، ابزارهای مدیریت ریسک، نهادها و سازمان‌ها و الگوهای رفتاری مشارکت‌کنندگان بازار سرمایه اسلامی به چه روشی طراحی و شکل می‌گیرند؟
مطابق یافته‌های تحقیق؛ بازار سرمایه اسلامی بر پایه عناصر ثابت نظام اقتصادی اسلام بنیان نهاده می‌شود که به روش اجتهادی از منابع استنباط کشف می‌شوند و دیدگاه اسلام در این موارد تأسیسی است، اما عناصر متغیّر بازار سرمایه اسلامی (قوانین و مقررات، قراردادها، ابزارها و سازمان‌ها و نهادها)، از تجربه و دانش بشری به دست می‌آیند و موضع شریعت در این عناصر امضایی است به این بیان که از میان یافته‌های دانش و تجربه بشری تنها آن عناصری انتخاب می‌شوند که سازگار با عناصر ثابت نظام اقتصادی اسلام باشند یا با انجام اصلاحاتی بتوان سازگار کرد.
